Đối với rất nhiều người dùng thiết bị công nghệ, spyware là một trong những nỗi kinh hoàng. Vậy spyware là phần mềm gì? Gây hại như thế nào và làm thế nào để nhận biết và loại bỏ nó? Nếu bạn thắc mắc, đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây Vinasite sẽ cung cấp câu trả lời cho bạn.
Mục Lục
I. Spyware là phần mềm gì?
Phần mềm gián điệp (Spyware) có thể được hiểu đơn giản là một loại phần mềm hoạt động tương tự như các điệp viên trong các bộ phim điện ảnh. Spyware khác biệt ở chỗ chúng không đột nhập vào các tòa nhà và không gắn máy nghe lén. Thay vào đó, chúng xâm nhập vào máy tính hoặc thiết bị di động của bạn để thu thập thông tin mà bạn không muốn chia sẻ. Nói cách khác, phần mềm gián điệp là một loại phần mềm độc hại được sử dụng để theo dõi và lấy cắp thông tin cá nhân của người dùng mà họ không biết.
II. Phần mềm Spyware hoạt động như thế nào?
Làm thế nào phần mềm gián điệp Spyware tấn công thiết bị của chúng ta? Dưới đây là ba cách mà Spyware xâm nhập vào thiết bị và chúng ta nên chú ý để ngăn chặn sự xâm nhập của phần mềm độc hại này:
1. Qua lỗ hổng bảo mật
Thông qua lỗ hổng bảo mật trong các tệp bạn tải xuống, liên kết hoặc tệp đính kèm trong email. Một số lựa chọn như banner quảng cáo và tệp nhạc cũng có thể chứa phần mềm độc hại Spyware. Việc nhấp vào các mục như vậy có thể là cách Spyware xâm nhập.
2. Spyware giả dạng những phần mềm hữu ích
Spyware thường được hacker tạo ra dưới dạng các công cụ hữu ích để lừa dối người dùng. Chúng có thể giả danh là các công cụ chỉnh sửa video, hình ảnh, phần mềm diệt virus miễn phí và các ứng dụng khác. Người dùng tải về những công cụ này mà không hay biết.
3. Ẩn trong các tiện ích bổ sung
Spyware có thể ẩn trong các phần mềm bổ sung của ứng dụng hoặc phần mềm mà người dùng tải về. Chúng tồn tại và gây ảnh hưởng đến máy tính sau khi được cài đặt.
III. Các loại phần mềm Spyware
Spyware tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau và khi chúng ta hoạt động trên internet, có thể không biết rằng máy tính của mình đã bị nhiễm phần mềm độc hại này. Việc phát hiện, loại bỏ spyware thường gặp khó khăn và không phải ai cũng có kiến thức về điều này.
Dưới đây là một số loại spyware mà chúng ta cần chú ý để có thể nhận biết và xử lý khi gặp trong quá trình sử dụng thiết bị trên internet.
1. Password Stealers
Phần mềm Spyware được tạo ra để thu thập các loại mật khẩu mà người dùng sử dụng trên máy tính cá nhân. Các mật khẩu này bao gồm thông tin đăng nhập vào email, trình duyệt web, Skype, Facebook và các loại mật khẩu quan trọng khác. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc tài khoản người dùng bị xâm nhập và có những hoạt động không bình thường. Khi bị tấn công, người dùng không thể sử dụng tên đăng nhập và mật khẩu cũ để đăng nhập.
2. Banking Trojans
Banking Trojans là một loại phần mềm gián điệp được thiết kế để xâm nhập hoặc đánh cắp thông tin quan trọng hơn. Mục tiêu của chúng thường là các tổ chức ngân hàng, tài chính và tín dụng. Chúng tận dụng các lỗ hổng bảo mật trong các máy chủ và trình duyệt web để thay đổi hoặc chèn thêm các giao dịch giả mạo trên trang web ngân hàng. Banking Trojans giúp cho những kẻ xấu có thể đánh cắp thông tin tài khoản tín dụng mà người sử dụng không hề biết. Những hành vi này thường chỉ được phát hiện sau khi hệ thống phản hồi kết quả không bình thường về chủ tài khoản tín dụng và nhiều trường hợp đã xảy ra việc mất tiền lớn mà không rõ nguyên nhân.
3. Infostealers
Infostealer Spyware là một loại phần mềm được thiết kế để thu thập thông tin từ máy tính của người dùng. Đây có thể là các thông tin như tên người dùng, mật khẩu, lịch sử truy cập các trình duyệt web, địa chỉ email và nhiều thông tin cá nhân khác. Phần mềm gián điệp này hoạt động tương tự như Banking Trojans, sử dụng các lỗ hổng bảo mật trong trình duyệt để xâm nhập vào máy tính chủ và đánh cắp thông tin. Ngoài ra, chúng cũng có thể gây sập tài khoản và hệ thống lưu trữ trực tuyến trên máy tính.
4. Keylogger
Keylogger là một loại phần mềm được phát triển để theo dõi các thao tác trên bàn phím của người dùng. Phần mềm này ghi lại các đánh giá từ bàn phím và thu thập thông tin như lịch sử trình duyệt web, nội dung email, tin nhắn, chụp màn hình hoặc các tài liệu quan trọng trên máy tính. Dữ liệu này sau đó được Keylogger gửi đến người tấn công dưới dạng hình ảnh, video hoặc âm thanh và có thể được sử dụng cho các mục đích không tốt.
IV. Phần mềm Spyware gây hại như thế nào?
Spyware không chọn lựa đối tượng mục tiêu và do đó, mức độ nguy hiểm của nó là rất lớn và có thể lan rộng rất rộng. Các hậu quả thường gặp sau khi bị tấn công bởi phần mềm gián điệp này bao gồm:
1. Gây tổn thất tài chính nghiêm trọng
Bằng cách đánh cắp thông tin đăng nhập và mật khẩu từ máy tính của người dùng, các hacker có thể thực hiện các giao dịch giả mạo. Lợi dụng điều đó, chúng rút tiền từ các tài khoản ngân hàng, gây ra mất mát tài chính đáng kể.
2. Gây sập hệ thống
Thường xảy ra trên các trang web của các doanh nghiệp hoặc cá nhân nổi tiếng. Khi Spyware xâm nhập vào trang web cá nhân hoặc doanh nghiệp, nó có thể thay đổi nội dung và gây ra sự sụp đổ của trang web, làm cho người dùng không thể truy cập vào trang web đó.
3. Gây ảnh hưởng đến uy tín cá nhân và tổ chức
Bằng cách có được thông tin đăng nhập vào email, Facebook và các tài khoản cá nhân khác của người dùng. Các hacker có thể tạo ra nội dung giả mạo để bôi nhọ danh tiếng cá nhân hoặc tổ chức. Điều này có thể gây ảnh hưởng đến uy tín và danh dự của họ.
V. Cách loại bỏ phần mềm Spyware
Để loại bỏ phần mềm độc hại Spyware khi máy tính của bạn bị nhiễm phải, bạn có thể thực hiện các bước sau:
1. Cài đặt một phần mềm diệt Spyware
Tải và cài đặt một phần mềm diệt Spyware từ danh sách dưới đây hoặc từ nhà cung cấp phần mềm diệt virus đáng tin cậy.
Khi cài đặt hoàn tất, hãy đảm bảo rằng chế độ tự động quét (auto-scan) được kích hoạt. Điều này sẽ giúp phần mềm tự động quét và loại bỏ Spyware mỗi khi bạn mở máy tính.
2. Lưu ý ngắt kết nối internet trước khi thực hiện quét
Trước khi chạy phần mềm diệt Spyware, ngắt kết nối internet trên máy tính của bạn. Điều này giúp ngăn chặn Spyware truy cập và tải về thêm mã độc từ internet trong quá trình quét và loại bỏ.
Danh sách 10 phần mềm diệt virus Spyware miễn phí:
- SUPERAntiSpyware
- Malwarebytes
- Avast Free Antivirus
- AVG AntiVirus Free
- Adware
- HouseCall
- SpywareBlaster
- Emsisoft Emergency Kit
- Spybot
- Norman Antivirus Antispyware
Lưu ý: Khi chạy phần mềm diệt Spyware, hãy chắc chắn rằng bạn đã cập nhật phiên bản mới nhất của nó để đảm bảo khả năng phát hiện và loại bỏ Spyware hiệu quả.
Như vậy, ở trên chúng ta đã biết được Spyware là phần mềm gì? Spyware là một loại phần mềm có khả năng gây hại mà người dùng máy tính nên cảnh giác. Để bảo vệ mình khỏi spyware, người dùng nên duy trì các biện pháp bảo mật như cập nhật phần mềm, sử dụng phần mềm chống spyware, và duyệt web một cách cẩn thận. Hiểu rõ về spyware và cách ngăn chặn nó là một phần quan trọng trong việc bảo vệ thông tin và sự riêng tư trực tuyến của chúng ta.
>> Đọc thêm: phần mềm thu âm trên máy tính
